خودمراقبتی مادران باردار

فعالیت های خودمراقبتی در دوران بارداری می تواند در کاهش پیامدهای نامطلوب بارداری اثربخش باشد.
جنبه های خود مراقبتی در مادران باردار عبارتند از:
توجه به تنظیم کار روزانه در شاغلین
آشنایی با علائم و نشانه های اضطراب
آشنایی با علائم و نشانه های افسردگی
توجه به مضرات دخانیات و اقدام جهت ترک سیگار
توجه به مراجعه به موقع جهت دریافت مراقبت های بارداری
توجه به اهمیت فعالیت بدنی و نقش آن در سلامت مادر باردار
آگاهی از تاثیر استرس بر سلامت مادر و جنین و اهمیت کنترل آن
توجه به سلامت قلب و عروق و آشنایی با عوامل خطر در این دوران
توجه به وزن خود و نگه داشتن آن در محدوده مناسب دردوران بارداری
توجه به نقش خواب در سلامتی جسم و روان مادر باردار و آگاهی از بهداشت خواب

مراقبت از کلیه ها

فعالیت کلیه ها دردوران بارداری زیاد می شود و اختلال کارکرد آن ها ممکن است برای جنین و مادر جبران ناپذیر باشد.
اگر خانمی از ناراحتی کلیوی رنج می برد باید قبل از حامله شدن به پزشک متخصص زنان مراجعه نماید. بیماران مبتلا به بیماری های وخیم کلیه باید قبل از حاملگی توسط پزشک متخصص کلیه و مجاری ادرار معاینه شوند و باید در مورد حامله شدن از پزشک خود اجازه بگیرند.

مراقبت از دستگاه تناسلی

در دوران بارداری مقدار ترشح واژینال ممکن است افزایش یابد و اگر این ازدیاد ترشح مهبل با علائمی همراه نباشد نباید نگران شد ولی اگر با بوی بد و خارش همراه باشد حتما باید به پزشک خود اطلاع دهید.

مراقبت از پستان ها

در تمام طول زندگی به خصوص در دوران بارداری باید خانم ها از پستان خود مراقبت نمایند. در طول مدت بارداری بتدریج پستان ها برای شیردهی آماده می شوند و این هیچ ارتباطی به تصمیم مادر جهت شیر دادن ندارد. پستان ها در بارداری بزرگ، سفت و حساس می شوند و بعضی زنان از درد و سوزش نوک پستان در این دوران شکایت دارند.

مراقبت از مو

باید حداقل روزی یک بار موی سر را شانه زده و پوست سر را ماساژ دهند. شستشوی سر هفته ای دو بار کافی است.

مراقبت از دهان و دندان

به محض اطلاع از بارداری باید به دندانپزشک مراجعه نماید و حداقل دو بار نیز در طول بارداری مراجعه داشته باشد. اگر در ضمن معاینه دندان پوسیده ای مشاهده شد پر نمودن آن اشکالی ندارد.
کشیدن، پرکردن و سایراعمال ضروری را می توان در دوران بارداری انجام داد (ترجیحا در سه ماهه دوم بارداری).
قبل از عکس برداری از دندان ها حامله بودن خود را به پزشک اطلاع دهد.
برای جلوگیری از پوسیدگی دندان ها و داشتن دندان های سالم بعد از هر بار غذا و حداقل یکبار در شبانه روز دندانها را شسته و مسواک زدن بعد از هر استفراغ نیز فراموش نشود.
در زنان بارداری که در موقع مسواک زدن دندان خونریزی از لثه دارند ماساژ لثه با انگشت 2-3 بار در روز بسیار مفید است.

مراقبت از دستگاه گوارش

زن باردار باید هر روز یا حداقل هر دو روزی یکبار اجابت مزاج داشته باشد.
در خانم های باردار شرایط برای ایجاد یبوست مهیاست مخصوصا در زنان بارداری که قبل از حاملگی از یبوست رنج می برند این حالت در دوران بارداری شدت می یابد و علت آن مربوط به کند شدن حرکات روده در اثر هورمون جفتی و پروژسترون و اثر فشار رحم بر روی دستگاه گوارش است.
برای جلوگیری از پیدایش یبوست مقدار زیادی آب بنوشید برای اینکار علاوه بر مصرف آب در طول مدت روز، دو لیوان آب را بلافاصله بعد از برخاستن از خواب و قبل از رفتن به رختخواب فراموش نکنید.
هر روز و یا حداقل هر دو روز باید بلافاصله پس از صرف صبحانه اجابت مزاج داشته باشید در صورت اشکال باید با پزشک خود تماس بگیرید.
در رژیم غذایی خود مقدار کافی میوه یا سبزی مصرف کنید میوه هایی مثل زردآلو، انجیر، زیتون، پرتغال و ... به علت داشتن ماده مخصوصی به نام سلولز بسیار مفیدند سلولز در روده ها هضم و جذب نمی شود ولی حجم مدفوع را افزایش داده و به دفع مدفوع کمک می کند. غذاهایی مانند گندم سبوس دار نیز به اجابت مزاج کمک می کنند.
اگر علی رغم تبعیت از تمام دستورات فوق الذکر باز یبوست ادامه یابد می توان از روغن زیتون خوراکی به مقدار یک قاشق مرباخوری بعد از هر وعده غذای استفاده شود.
از مسهل های قوی نباید استفاده نمود زیرا به علت ایجاد تحرک معده و روده، ممکن است زایمان زودرس را باعث شوند.
در یبوست های شدید با پزشک خود تماس بگیرید. و از مصرف خودسرانه مسهل و ملین خودداری کنید.
گاهی به علت مصرف کپسول آهن با بعضی از انواع مواد غذایی، زن باردار ممکن است به اسهال مبتال شود که معمولا خود به خود بهبود می یابد.
ابتلا طولانی مدت یا مکرر به اسهال را باید به پزشک اطلاع داد.
کلینیک خود مراقبتی در بیمارستان جوادالائمه (ع) با هدف ارایه خدمت در زمینه شناسایی و پیشگیری اولیه از بیماری های مزمن دیابت، فشارخون، آموزش تغذیه و رژیم غذایی سالم و همچنین مراقبت های مادر و نوزاد همه روزه به صورت رایگان مطابق جدول زیر، فعال می باشد.

خاطر نشان می سازد کلاس های فوق برای گروه های هدف بیمار و همراهیان وی درنظر گرفته شده است.